AKUTEN PANKREATITIS
Причини, фреквенција и фактори на ризик
Главните причини за акутен панкреатит кај возрасните се камења во жолчката, други болести на жолчното кесе и алкохол. Вирусна инфекција (заушки, коксаки Б вируси), микоплазма пневмонија, бактерија Campylobacter, повреда, операција на панкреасот или жолчниот канал и некои лекови, исто така, може да бидат причини за воспаление. Механизмот што предизвикува панкреатитис не е добро разбран. Се смета дека ензимите кои нормално се лачат од панкреасот во неактивна форма се активираат во панкреасот и почнуваат да го уништуваат неговото ткиво. Тоа е процес на автолиза кој предизвикува оток, крварење и оштетување на крвните садови. Нападот може да трае 48 часа. Оваа болест влијае на повеќе мажи отколку жени. Консумацијата на алкохол е фактор на ризик.
Симптоми
Абдоминална болка во горниот десен или во срединат, перзистентна или хронична
кои се враќаат или веќе претходно се појавиле слични тие можат да се зголемат ако легнете на грб, тие можат да се шират на грбот или под десното рамо kako сечило, може да биде полошо кога јадете или пиете (се јавува во рок од неколку минути по оброкот), особено мрсна или храна богата со маснотии, болката може да се влоши по пиење алкохол
Други симптоми се:
Гадење, повраќање, слабост, потење, агитација, треска, леплива и влажна кожа, блага жолтица!
Други симптоми кои можат да бидат поврзани со болеста:
Oтечен стомак, полнота и гасови во абдоменот, абдоминална варење, модринки и крварење во кожата, болка во градите под градната коска, болка во слабината, прекумерни гасови/ветрови, икање, осип или лезии на кожата, столчиња во боја на глина.
Какви пребарувања може да се направат?
Општ преглед ќе покаже дека крвниот притисок е низок и дека пулсот е над 90 (малку брз). Тестови кои покажуваат дека се лачат ензими на панкреасот:
покачени вредности на серумската амилаза
покачени вредности на амилаза во урината
покачени вредности на серумската липаза
Тестови кои откриваат воспаление на панкреасот:
компјутеризирана томографија (КТ)
абдоминален ултразвук
И други тестови на крвта:
комплетната крвна слика покажува зголемен број на леукоцити, можна зголемена концентрација на гликоза во крвта, пониски вредности на серумскиот калциум!
Третман
Третманот е фокусиран на мерки за поддршка како што се интравенска замена на течности, ублажување на болката со помош на лекови против болки и спречување на внесување храна и течности преку уста, што ја ограничува активноста на панкреасот. Повремено, во случај на постојано повраќање и силна болка, може да се вметне назогастрична сонда (цевка вметната преку носот во желудникот). Хирургија или ендоскопска терапија (со користење на ендоскоп, уред со светло што може да се користи за испитување на внатрешноста на телесните шуплини) е индицирана во некои случаи кога треба да се отстранат жолчните камења што ја блокираат дренажата на панкреасот.
Прогноза
Во повеќето случаи, симптомите исчезнуваат во рок од една недела, но во некои случаи, се развива болест опасна по живот. Смртноста е висока кај хеморагичен панкреатит со оштетување на црниот дроб, срцето или бубрезите. Нападите на акутно воспаление може да се повторат.
Компликации
Низок крвен притисок, срцева слабост, бубрежна инсуфициенција, АРДС (синдром на респираторен дистрес кај возрасни), асцит, акумулација на течност во абдоменот
цисти (шуплини исполнети со течност) или апсцеси (збирки на гној) на панкреасот
Јавете се на вашиот лекар
Повикајте го вашиот лекар ако имате силна и постојана абдоминална болка или други симптоми.
Превенција
Превенцијата на акутен панкреатит е поврзана со спречување на нарушувања кои ја предизвикуваат болеста. Ако пиете алкохол, контролирајте го внесот на алкохол. Користете соодветни мерки на претпазливост за да избегнете абдоминална повреда. За да го намалите ризикот од Рејевиот синдром, избегнувајте да давате аспирин на деца со треска, особено ако се работи за вирусно заболување. Вакцинирајте ги децата против заушки и други детски болести.
